Μαθήματα παροιμιών Νο1

“Σε τρώει η μύτη σου, ξύλο θα φας”
Έκφραση παροιμιακή, που ξεκινάει από πρόληψη & δεισιδαιμονία.
Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως ο «κνησμός», η φαγούρα, δηλαδή, του σώματος, ήταν προειδοποίηση των θεών. Πίστευαν πως όταν ένας άνθρωπος αισθανόταν φαγούρα στα πόδια του, θα έφευγε σε ταξίδι. Όταν πάλι τον έτρωγε η αριστερή του παλάμη, θα έπαιρνε δώρα. Η πρόληψη αυτή έμεινε ως τα χρόνια μας. «Με τρώει το χέρι μου θα πάρω λεφτά», συνηθίζουμε να λέμε όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οι αρχαίοι όμως, θεωρούσαν γρουσουζιά, όταν αισθανόταν φαγούρα στην πλάτη, στο λαιμό, στα αφτιά και στη μύτη. Κάποτε ο βασιλιάς της Σπάρτης Άγις, ενώ έκανε πολεμικό συμβούλιο με τους αρχηγούς του, είδε ξαφνικά κάποιον από αυτούς να ξύνει αφηρημένος το αφτί του. Αμέσως σηκώθηκε πάνω και διάλυσε το συμβούλιο.
- Θα έχουμε αποτυχία οπωσδήποτε. Οι θεοί προειδοποίησαν τον Αρίσταρχο. Ας αναβάλουμε για αργότερα την εκστρατεία…
Οι Σπαρτιάτες πίστευαν ακόμη ότι τα παιδιά που αισθάνονταν φαγούρα στη μύτη τους, θα γινόντουσαν κακοί πολεμιστές. Έτσι, όταν έβλεπαν κανένα παιδί να ξύνει τη μύτη του, το τιμωρούσαν, για να μην την ξαναξύσει άλλη φορά. Από την πρόληψη αυτή βγήκε η φράση : «η μύτη σου σε τρώει, ξύλο θα φας».
“Μάλλιασε η γλώσσα μου”
Στη βυζαντινή εποχή υπήρχαν διάφορες τιμωρίες, ανάλογες, βέβαια, με το παράπτωμα. Όταν π.χ. ένας έλεγε πολλά, δηλαδή έλεγε λόγια που δεν έπρεπε να ειπωθούν, τότε τον τιμωρούσαν με έναν τρομερό τρόπο. Του έδιναν ένα ειδικό χόρτο που ήταν υποχρεωμένος με το μάσημα να το κάνει πολτό μέσα στο στόμα του. Το χόρτο, όμως, αυτό ήταν αγκαθωτό, στυφό και αρκετά σκληρό, τόσο που κατά το μάσημα στο στόμα του πρηζόταν και η γλώσσα, το ελατήριο δηλαδή της τιμωρίας του, άνοιγε, μάτωνε και γινόταν ίνες-ίνες, κλωστές-κλωστές, δηλαδή, όπως είναι τα μαλλιά. Από την απάνθρωπη τιμωρία βγήκε και η παροιμιώδης φράση : “μάλλιασε η γλώσσα μου”, που τις λέμε μέχρι σήμερα, όταν προσπαθούμε με τα λόγια μας να πείσουμε κάποιον για κάτι και του το λέμε πολλές φορές.

Τα κείμενα τα δανειστήκαμε από τη σελίδα theditch.wordpress.com
Για μια ακόμα φορά η κυρία Δέσποινα έσωσε τη μέρα με τις ιδέες της, και μαζί έφερε και μια Στ' από τα Χανιά έτοιμη για έρευνες και γνώση...

Μαθήματα ετοιμολογίας Νο1

Όπως γνωρίζουμε η λέξη αθίγγανος, είναι ένας όρος ο οποίος αναφέρεται στους τσιγγάνους και θεωρείται οτι είναι πιο ευγενικός από άλλους χαρακτηρισμούς που έχουν δοθεί για αυτούς. Αυτό που δε ξέρουμε όμως είναι από που προήλθε. Η λέξη αθίγγανος είναι σύνθετη από το στερητικό α + θιγγάνω που σημαίνει αγγίζω. Ουσιαστικά λοιπόν αθίγγανος είναι αυτός που δεν αγγίζεται!!! Ευγενικότατο ε; Αλλά και πάλι η ιστορία μας επιφυλάσει και άλλα χουνέρια. Η λέξη αυτή δεν δόθηκε με σκοπό να χαρακτηριστούν οι τσιγγάνοι αλλά μια χριστιανική αίρεση του μεσαίωνα η οποία χαρακτηρίζονταν για την πίστη στις δεισιδαιμονίες και στη μαντεία. Έπειδή λοιπόν οι τσιγγάνοι ασπάζονταν κάποια από αυτά τα πιστεύω, άθελα τους συνδέθηκαν με αυτό το όνομα. Οι άνθρωποι, για να ξέρετε, είναι ινδικά νομαδικά φύλα, οι οποίοι πέρασαν στην Ελλάδα από την Αίγυπτο. Αιγύπτιοι , Αιγύφτιοι, γύφτοι....κάπως έτσι προέρχεται ο όρος γύφτος, που χωρίς ουσιαστικό λόγο χρησιμοποιούμε για να θίξουμε κάποιον....Εκτός πια και αν τον πειράζει τόσο πολύ να προέρχεται από την Αίγυπτο!!!!!

Αντίο...